Yumurtalık Kisti

Yumurtalık Kisti

Yumurtalık kistleri, kadınlarda sıkça görülen jinekolojik sorunlardan biridir. Genellikle iyi huylu olan bu oluşumlar çoğu zaman belirti vermez ve rutin jinekolojik muayenelerde tesadüfen fark edilir. Ancak bazı durumlarda kistler büyüyebilir, ağrıya ya da başka şikâyetlere yol açabilir. Bu nedenle yumurtalık kistleri hakkında doğru bilgiye sahip olmak ve ne zaman bir uzmana başvurulması gerektiğini bilmek oldukça önemlidir.

​

Yumurtalık Kisti Nedir?

Yumurtalık kisti, yumurtalıkların (overlerin) içinde veya üzerinde oluşan içi sıvı dolu keseciklerdir. Kadınların çoğunda, özellikle doğurganlık döneminde, zaman zaman bu tür kistler oluşabilir. Bu kistler genellikle hormonlara bağlı gelişir ve çoğu zaman birkaç ay içinde kendiliğinden kaybolur.

Yumurtalık kistleri, fonksiyonel (adet döngüsüyle ilişkili) ya da yapısal olabilir. Fonksiyonel kistler arasında folikül kisti ve korpus luteum kisti en yaygın olanlardır. Diğer taraftan, endometrioid kistler, dermoid kistler ve kistadenomlar gibi yapısal kistler ise daha uzun süreli izlem veya tedavi gerektirebilir.

​

Yumurtalık Kisti Belirtileri Nelerdir?

Her yumurtalık kisti belirti vermeyebilir. Ancak belirti gösteren kistlerde şu şikâyetler görülebilir:

​

• Alt karın bölgesinde baskı, doluluk veya şişlik hissi

• Kasık ağrısı (özellikle tek taraflı)

• Cinsel ilişki sırasında ağrı

• Adet düzensizlikleri

• Sık idrara çıkma veya bağırsak hareketlerinde değişiklik

• Karında hassasiyet

• Kistin patlaması durumunda ani ve şiddetli karın ağrısı

​

Bu belirtilerden biri ya da birkaçı varsa, altta yatan nedenin yumurtalık kisti olup olmadığının belirlenmesi için bir jinekolojik değerlendirme gereklidir.

​

Yumurtalık Kisti Ağrı Yapar mı?

Evet, yumurtalık kisti bazı durumlarda ağrıya yol açabilir. Ancak bu her zaman geçerli değildir. Küçük ve fonksiyonel kistler genellikle sessiz seyrederken, büyük ya da komplikasyon geliştiren kistler (örneğin torsiyon ya da patlama gibi) ağrı yapabilir.

 

Yumurtalık Kisti Ne Zaman Ağrı Yapar?

Yumurtalık kisti şu durumlarda ağrıya neden olabilir:

​

• Kist büyüdüğünde ve çevre dokulara baskı uyguladığında

• Kist kendi etrafında döndüğünde (torsiyon)

• Kist patladığında

• Cinsel ilişki sırasında

• Egzersiz ya da ani hareketlerde

​

Bu ağrılar bazen adet ağrısıyla karıştırılabilir. Özellikle kasıkta keskin, bıçak saplanır gibi bir ağrı hissediliyorsa acilen değerlendirme yapılmalıdır.

​

Yumurtalık Kisti Patlaması Nedir?

Yumurtalık kisti patlaması, kist duvarının yırtılması ve içerisindeki sıvının karın boşluğuna yayılması durumudur. Bu durum ani ve şiddetli karın ağrısına neden olur ve acil müdahale gerektirebilir.

​

Yumurtalık Kisti Patlaması Belirtileri

​

• Ani başlayan, şiddetli ve tek taraflı karın ağrısı

• Karında hassasiyet

• Bulantı ve kusma

• Baygınlık hissi

• Düşük tansiyon

• Vajinal kanama (nadir durumlarda)

​

Kist patlaması bazen iç kanamaya yol açabileceği için hızlıca değerlendirilmesi gereken bir durumdur. Bu şikâyetlerle acil servise başvurulmalıdır.

​

Yumurtalık Kistine Ne İyi Gelir?

Öncelikle, kistin türü belirlenmeden rastgele bir uygulama yapılmamalıdır. Ancak hafif ağrılarda sıcak su torbası gibi destekleyici yöntemler kısa süreli rahatlama sağlayabilir. Hormon düzenleyici ilaçlar (doğum kontrol hapları gibi) bazı kist türlerinde yararlı olabilir. Ancak mutlaka uzman önerisi ile kullanılmalıdır.

Unutmayın: Yumurtalık kisti için “evde tedavi” ya da “bitkisel çözüm” aramak, tanı ve tedaviyi geciktirebilir. Kist küçülmesi ya da kontrol altına alınması ancak uygun medikal takip ve tedavi ile mümkündür.

​

Yumurtalık Kisti Nasıl Geçer?

Fonksiyonel kistler genellikle birkaç adet döngüsü içinde kendiliğinden kaybolabilir. Bu süreçte hasta takip edilir. Ancak bazı kistler büyümeye devam edebilir veya başka komplikasyonlara yol açabilir.

Tedavi seçenekleri şunlardır:

​

• İzlem: Küçük ve belirti vermeyen kistlerde tercih edilir.

• İlaç Tedavisi: Hormonal ilaçlar kistin küçülmesine veya yenilerinin oluşmasını engellemeye yardımcı olabilir.

• Cerrahi Müdahale: Kist büyükse, ağrılıysa, patlama ya da torsiyon riski varsa ya da kötü huylu olabileceği düşünülüyorsa cerrahi gerekebilir.

​

Yumurtalık Kisti Kaç cm Olunca Alınır?

Genel bir kural olarak:

​

• 5 cm altındaki kistler çoğu zaman izlenir.

• 5-7 cm arası kistler izlenebilir ya da hastanın yaşı ve şikâyetlerine göre cerrahi düşünülebilir.

• 8 cm üzerindeki kistler genellikle cerrahi olarak çıkarılır.

​

Ancak burada en önemli faktör, kistin türü, görünümü (ultrason bulguları), hastanın yaşı, doğurganlık durumu ve mevcut şikâyetleridir.

​

Yumurtalık Kisti Ameliyatı

Cerrahi müdahale genellikle laparoskopik (kapalı) yöntemle yapılır. Ancak bazı durumlarda açık cerrahi de gerekebilir. Ameliyatta kist alınır, yumurtalık korunmaya çalışılır. Kist kötü huyluysa, cerrahi kapsam genişletilir.

​

Yumurtalık Kisti Ameliyatı Olanların Yorumları

Ameliyat olan hastaların büyük çoğunluğu kısa sürede iyileşir ve şikâyetlerinden kurtulur. Laparoskopik cerrahilerde iyileşme süresi daha kısadır. Bazı hastalar, operasyondan sonra adet düzenlerinde olumlu değişiklikler yaşadıklarını da ifade etmektedir.

Her hastanın deneyimi farklıdır; bu yüzden ameliyat öncesi detaylı değerlendirme ve bilgilendirme çok önemlidir.

 

Yumurtalık Kisti Tedavisi

Tedavi kişiye özeldir. Kistin türü, boyutu, hastanın yaşı, doğurganlık durumu ve şikâyetleri değerlendirilerek tedavi planı oluşturulur. Tedavide temel prensip, hastanın yaşam kalitesini artırmak ve ileride oluşabilecek komplikasyonları önlemektir.

 

Yumurtalık Kisti Hakkında Sık Sorulan Sorular

Yumurtalık kisti hamileliği engeller mi?
Bazı kistler doğurganlığı etkileyebilir, özellikle endometrioid kistler. Ancak birçok kist hamile kalmaya engel değildir.

Yumurtalık kisti menopozda görülür mü?
Evet, görülebilir. Ancak menopoz sonrası oluşan kistler daha dikkatle değerlendirilmelidir.

Kistler kansere dönüşür mü?
Çoğu iyi huyludur. Ancak bazı yapısal kistler zamanla kötü huylu hale gelebilir. Bu yüzden takip önemlidir.

​

Yumurtalık kistleri, doğru şekilde izlendiğinde ve gerekirse müdahale edildiğinde kontrol altına alınabilir sağlık sorunlarıdır. Şikâyetleriniz varsa ya da düzenli kadın sağlığı kontrollerinizi yaptırmak istiyorsanız, Doç. Dr. Şefik Gökçe ile iletişime geçebilir, online ya da telefonla randevu oluşturabilirsiniz.